Hoog tijd om te stoppen met ontgassen!

Geplaatst op 14-01-2015 16:47
Bron           Nudge.nl



Hoog tijd om te stoppen met ontgassen!
Hergebruik & afval

Jaarlijks komen grote hoeveelheden zwaar giftige gassen, zoals benzeen, in onze leefomgeving terecht. Binnenvaartschepen lozen restanten van hun gasvormige lading door simpelweg de luiken open te zetten. In Brabant en Zuid-Holland is dat per 1 januari 2015 verboden. Wil jij ook schonere lucht en water? Krispijn ijvert voor een landelijk verbod op dit 'ontgassen'.
 
Ontgassen: wat is dat?

Veel gassen worden vervoerd in vloeibare vorm. Dit geldt bijvoorbeeld voor vluchtige organische stoffen, zoals benzeen. Na het lossen en het 'nalensen' (verwijderen van restlading) bevat een tankschip vaak nog behoorlijk wat lading in de vorm van damp. Om verontreiniging van nieuwe lading te voorkomen, wordt deze damp vaak geloosd in de atmosfeer - dit heet ‘ontgassen’. Meestal gebeurt dit na afvaart buiten de haven.
Hoeveel wordt er geloosd?

Hoeveel giftige gassen er nu precies geloosd worden, is onduidelijk. Sluitende metingen of verplichte registraties zijn er namelijk niet. Wie in de cijfers duikt, komt vreemde tegenstrijdigheden tegen. Cijfers van het RIVM spreken over lozingen van bijna 2 miljoen kilogram per jaar, waaronder 60.000 kg benzeen. Maar alleen al de provincie Zuid-Holland rapporteert een benzeenuitstoot van 50.000 kilogram - onder meer rond het Rotterdams havengebied. Praktijkmetingen lieten zien dat gerapporteerde cijfers vermoedelijk nogal 'aan de conservatieve kant' zijn. Over de ontgasemissies van zeeschepen zijn overigens helemaal geen gegevens bekend.
Schade voor milieu en gezondheid

Het varend ontgassen op binnenwateren zorgt voor aantasting van het milieu. En het is een potentieel gezondheidsrisico voor omwonenden. De dampen kunnen stankklachten, maar ook milieu- en gezondheidsschade veroorzaken. Benzeen is slecht afbreekbaar en goed oplosbaar in water. Het is kankerverwekkend en kan een vorm van leukemie veroorzaken. Het benzeenmengsel MTBE, een loodvervanger in benzine, vormt een probleem bij de drinkwaterbereiding, omdat het de smaak van water verpest.
Mag dat ontgassen dan zomaar?

De Nederlandse emissierichtlijn lucht (NeR) verplicht bedrijven om de uitstoot van dit soort stoffen zoveel mogelijk te beperken. Vreemd genoeg geldt die verplichting alleen voor emissiebronnen op de wal. Vanuit een varend schip mogen deze schadelijke stoffen zonder beperking geloosd worden. Volgens internationale en nationale regels is ontgassen voor de meeste stoffen toegestaan, zolang het maar varend gebeurt. Alleen voor benzine en diesel geldt een algeheel ontgasverbod.
Alternatieven zijn beschikbaar

Schadebeperkende alternatieven zijn al ruim voorhanden. Diverse organisatorische maatregelen dringen de emissies terug. En technisch bestaan er verschillende oplossingen om verantwoord te ontgassen. Speciale ontgasinstallaties zorgen voor een gecontroleerd proces, waarbij geen ladingdampen naar de buitenlucht ontsnapt. Naast het traditionele tankwassen zijn er ook modernere technieken. Die vangen de ladingdampen af met actief koolfilters, scrubbers of via condensatie. Door de lading in speciale zakken te vervoeren, ontstaan minder ladingdampen. Sommige technieken kunnen het product uit de dampen terugwinnen, zodat het weer verhandelbaar is.

Maatregelen zijn effectief

De combinatie van een ontgasverbod, organisatorische en technische maatregelen kan de benzeenemissie van de binnenvaart met maar liefst 70% reduceren. Bij MBTE is het effect nog veel forser. Maar welke partij investeert er miljoenen euro's in dergelijke innovatieve technologie zolang gratis ontgassen ook is toegestaan? Afgelopen half jaar zijn de ontwikkelingen rond ontgassen in een stroomversnelling gekomen. Zowel op regionaal niveau als binnen de industrie vragen steeds meer partijen om maatregelen. Ze willen niet wachten op internationale regelgeving, die nog jaren op zich zal laten wachten.
Tijd voor een landelijke aanpak!

De provincies Zuid-Holland en Noord-Brabant hebben inmiddels besloten tot een ontgasverbod. Ook in Gelderland en Utrecht staat het onderwerp politiek op de agenda. Daar liggen afwijkende voorstellen op tafel. Zo dreigt een lappendeken van regels te ontstaan. Dat is niet alleen erg lastig voor de sector, het compliceert ook handhaving en inspecties. Helaas lijkt de landelijke overheid huiverig om internationaal voorop te lopen. De Nederlandse bedrijven die innovatieve oplossingen hebben ontwikkeld, kunnen deze ondertussen niet of nauwelijks op de markt brengen. Tijd dus dat Staatssecretaris Mansveld de regie pakt! Ook nudger Krispijn maakt zich hier sterk voor. Onderteken jij ook Krispijns petitie?


Meer informatie over ontgassen vind je op Sargasso of op Krispy’s blog. In opdracht van Rijkswaterstaat inventariseerde Antea de praktijk van het ontgassen. Alternatieve oplossingen zijn onder meer in gebruik bij Mariflex en ATM. De Amsterdamse haven test en onderzoekt verschillende oplossingen en in Rotterdam steunt Greenpoint MS (zie afbeelding).

 

NB. Het schip dat bij dit bericht op de headerfoto staat afgebeeld is geen tankschip en heeft dus geen relatie met de inhoud van dit artikel! Maak je geen zorgen als je het tegenkomt: het vervoert géén giftige gasvormige lading.

*********************